Wydawca treści Wydawca treści

Edukacja leśno-przyrodnicza

Edukacja ekologiczna rozumiana jest jako proces oddziaływania na świadomość ekologiczną społeczeństwa. Jeżeli oddziaływanie dotyczy ekosystemów leśnych, można mówić o edukacji leśnej. Edukacja leśna /przyrodniczo-leśna/ jako jeden z jej rodzajów, to aktualnie jedno z najważniejszych zadań Lasów Państwowych. Potrzebę jej prowadzenia – poza zadaniami z tego zakresu wynikającymi z Ustawy o lasach- wynika z treści przyjętych przez Rząd dokumentów „Polityka Ekologiczna Państwa” /1992/, oraz „Polityka Leśna Państwa” /1997/. Kierunki rozwoju edukacji oraz wytyczne do tworzenia programu edukacji leśnej społeczeństwa określone zostały w Zarządzeniu nr 57 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 9.05.2003 r.

 

Głównym celami edukacji leśnej społeczeństwa jest:

  1. podnoszenie świadomości w zakresie racjonalnego i odpowiedzialnego korzystania z wszystkich funkcji lasu
  2. szerzenie wiedzy z zakresu ochrony środowiska i ochrony przyrody
  3. upowszechnianie w społeczeństwie wiedzy o środowisku leśnym oraz o zrównoważonej i wielofunkcyjnej gospodarce leśnej
  4. promowanie współczesnego leśnictwa oraz kultury i historii leśnictwa
  5. uświadamianie współzależności pomiędzy człowiekiem, społeczeństwem a przyrodą
  6. uwrażliwienie na piękno przyrody oraz kształtowanie zachowań przyjaznych środowisku
  7. budowanie zaufania społecznego do działalności zawodowej leśników

 

Nadleśniczy Nadleśnictwa Zawadzkie, biorąc pod uwagę potrzebę zagospodarowania budynku po byłym magazynie oraz istniejącego terenu w sąsiedztwie Nadleśnictwa, który w latach 80-tych planowany był pod przyszłą bazę transportowo – warsztatową, podjął w 2004 roku decyzję o urządzeniu Izby Przyrodniczo-Leśnej i Ogrodu Edukacyjnego.  W ciągu następnych kilku lat powstawały następne obiekty, lokalizowane w miejscach w zależności od rodzaju potrzeb z wykorzystaniem ich naturalnego otoczenia.

Aktualnie Nadleśnictwo dysponuje następującą bazą edukacyjną wchodzącą w skład Centrum Edukacji Leśno-Przyrodniczej:

  1. Izba Leśno-Przyrodnicza przy siedzibie Nadleśnictwa
  2. Sala Edukacyjna w biurowcu Nadleśnictwa
  3. Leśne Arboretum przy Leśniczówce Jaźwin
  4. Izba Przyrodniczo-Leśna przy Leśniczówce Jaźwin
  5. Letnia Leśna Izba Edukacyjno-Turystyczna w Leśnictwie Dębie
  6. Ścieżka Przyrodniczo-Edukacyjna „Nad Małą Panwią" w Leśnictwie Rytwiny
  7. Zespół Edukacyjno-Przyrodniczy „Malepartus" w Leśnictwie Dębie
  8. Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna „Świerkle" w Leśnictwie Świerkle
  9. Leśny Park im. Zasłużonych leśników Nadleśnictwa Zawadzkie
  10. Zespól Administracyjno-Edukacyjny w leśnictwie Zarzecze

Ad. 1.Izba Leśno-Przyrodnicza przy siedzibie Nadleśnictwa

W sześciu pomieszczeniach zgromadzonych jest bardzo dużo eksponatów związanych z gospodarką leśną, użytkowaniem lasu, urządzaniem lasu, ochroną lasu i ochroną przeciwpożarową, szkółkarstwem leśnym i hodowlą lasu. Ponadto godnymi polecenia są ekspozycje spreparowanych zwierząt leśnych w naturalnej scenerri.

 

 

 

 

 

 

                   zdj. A.Jamrozik       zdj. A.Jamrozik

 

 

 

 

 

 

Ad. 2. Sala Edukacyjna w biurowcu Nadleśnictwa

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ad. 3. Leśne Arboretum przy Leśniczówce Jaźwin

Przy Izbie Przyrodniczo – Leśnej przy leśniczówce Jaźwin znajduje się Leśne Arboretum, w którym można zobaczyć wiele ciekawych gatunków roślin z całego świata, a w szczególności bogatą w odmiany kolekcję irysów.

 

zdj. A.Jamrozik   zdj.A.Jamrozik

 

zdj.A.Jamrozik

 

Ad.4. Izba Przyrodniczo-Leśna przy Leśniczówce Jaźwin

Izba posiada 35 miejsc siedzących ze stolikami, tablicę szkolną i telewizorem Wyposażenie izby oraz znajdujące się tu pomoce naukowe umożliwiają prowadzenie zajęć z młodzieżą z zakresu ekologii lasu.

 

zdj.A.Jamrozik

 

zdj.A.Jamrozik

 

Ad.5. Letnia Leśna Izba Edukacyjno-Turystyczna w Leśnictwie Dębie powstała na bazie ciekawej architektonicznie drewnianej Stodoły z 1920 r.

 

zdj.A.Jamrozik

 

zdj.A.Jamrozik   zdj.A.Jamrozik
 

 zdj.A.Jamrozik

 

Ad.6. Ścieżka Przyrodniczo-Edukacyjna „Nad Małą Panwią" w Leśnictwie Rytwiny

 

zdj.A.Jamrozik

zdj.A.Jamrozik  zdj.A.Jamrozik

 

zdj.A.Jamrozik

 

Ad. 7. Zespół Edukacyjno-Przyrodniczy „Malepartus" w Leśnictwie Dębie w skład, którego wchodzą – ścieżka edukacyjna, zameczek myśliwski ze starodrzewem rododendronów, otoczenie leśne Małej Panwi wraz z kładką pieszo-rowerową.

 

zdj.A.Jamrozik

 

zdj.A.Jamrozik

 

Ad. 8. Ścieżka przyrodniczo-edukacyjna „Świerkle" w Leśnictwie Świerkle

Utworzona została w 2006 roku w pobliżu pola biwakowego „Świerkle". Na odcinku 300 m znajduje się 20 przystanków - tablic pokazujących korzyści jakie przynosi las człowiekowi, charakteryzujących zabiegi hodowlane wykonywane w lesie i prezentujących mieszkańców lasu. Na końcu ścieżki postawione zostały ławki i stolik. Kierując się brzegiem rzeki Mała Panew z tego miejsca dochodzimy do przystani kajakowej i  miejsca odpoczynku „Świerkle".

zdj.A.Jamrozik

 

 

 

 

Ad. 9 . Leśny Park im. Zasłużonych Leśników Nadleśnictwa Zawadzkie w leśnictwie Dębie

Z okazji 85-lecia Lasów Państwowych obchodzonego jesienią 2009r. został utworzony Leśny Park Zasłużonych Leśników Nadleśnictwa Zawadzkie. Na terenie Leśnego Parku zostały posadzone sadzonki drzew leśnych przez rodziny ku pamięci zmarłych Zasłużonych Leśników pracujących w Nadleśnictwie Zawadzkie. Sadzonki zostały wyhodowane z nasion pobłogosławionych przez Papieża Benedykta XVI w czasie pielgrzymki do Polski w dniu 26.05.2006 roku podczas Mszy Świętej na Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Od 2010 r. odbywa się tutaj cykliczna impreza „Święto Drzewa" pod auspicjami Klubu Gaja. Przedstawiciele wszystkich szkół z terenu administracyjnego Nadleśnictwa Zawadzkie sadzą „swoje" drzewa i krzewy gatunków biocenotycznych takich jak czereśnie ptasie, śliwy ałycze, jarzębiny,  trzmieliny i kaliny wzbogacające bioróżnorodność lasów oraz bazę pokarmową ptaków. 

zdj. A.Jamrozik

zdj. A.Jamrozik

Ad. 10. Zespól Administracyjno-Edukacyjny w leśnictwie Zarzecze w skład którego wchodzą:

  •  Leśniczówka Zarzecze z 1902 r. o ciekawej budowie architektonicznej

  • Izba Geologiczna, która została zaaranżowana w pochodzącej z 1924 r. drewnianej stodole, służącej wcześniej do celów gospodarczych. Wnętrze stodoły zaadaptowano na potrzeby prezentacji  unikatowych eksponatów z zakresu geologii i paleobiologii z terenów Nadleśnictwa Zawadzkie: ustawiono podświetlone gabloty ekspozycyjne, na ścianach zamontowano naturalnej wielkości profil glebowy oraz przekrój warstw geologicznych od okresu prekambru do czasów obecnych. Zwiedzających zainteresuje również oryginalny rdzeń z przeprowadzonego odwiertu geologicznego sięgający od warstwy wierzchniej gleby aż do wapieni triasowych, który został przeprowadzony na użytku ekologicznym „Koloteich" w leśnictwie Mosty. W części piwnicznej odtworzono wystrój dawnej chaty kuźników, którzy zajmowali się przed wiekami na tych terenach wytapianiem rud żelaza. Wyposażenie Izby w rzutnik oraz ekran pozwala na prowadzenie zajęć edukacyjnych dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

  

 

  • Izba Historyczno-Łowiecka- na parterze budynku, w Izbie Historycznej miejsce znalazły historyczne pamiątki Nadleśnictwa Zawadzkie: dawne mapy, dokumenty, publikacje książkowe dotyczące nadleśnictwa oraz inne zbiory. Uwagę zwiedzających zwraca przekrój poprzeczny pnia dębu na którym naniesiono daty zdarzeń historycznych okolicznych miejscowości. W Izbie Łowieckiej na piętrze budynku, w drewnianych gablotach oglądać można dawne akcesoria myśliwskie, urządzenia do produkcji kul, dawne dokumenty oraz archiwalne zdjęcia.

 

 

Przy Zespole Administracyjno-Edukacyjnym znajduje się wiata edukacyjna, głazy narzutowe z epoki  polodowcowej, przekrój mielerza służącego dawniej do wypalania węgla drzewnego oraz domek dla owadów.

 

 

Edukację leśną na terenie Nadleśnictwa Zawadzkie prowadzi się w następującej formie:

  • Lekcje terenowe – zajęcia praktyczno-teoretyczne w środowisku przyrodniczym, mające urozmaicony przebieg i wymagające aktywności prowadzącego i uczestników
  • Wycieczki terenowe z leśnikiem – polegające głównie na poprowadzeniu grupy wyznaczoną trasą, podczas której prowadzący udziela informacji oraz  interpretuje zaobserwowane zjawiska przyrodnicze
  • Lekcje w Sali Edukacyjnej– zajęcia prowadzone w specjalnie urządzonej i przygotowanej do tego celu sali.
  • Spotkania z leśnikiem w szkołach lub poza szkołami – forma edukacji która powinna mieć charakter spotkania z ciekawym człowiekiem
  • Konkursy leśne  - forma edukacji ze sprecyzowanym celem i regulaminem
  • Akcje – zorganizowane działania zmierzające do osiągnięcia efektów zarówno dydaktycznych jak i rzeczowych. Przebieg i znaczenie akcji związane są najczęściej z z bezpośrednimi działaniami w lesie i dla lasu.
  •  Imprezy okolicznościowe – złożone formy oddziaływania edukacyjnego, łączące elementy nauki, zabawy i rekreacji. Często są to wydarzenia kierowane do ogółu społeczeństwa lub dzieci i młodzieży.
  • Warsztaty edukacyjne – złożona forma zajęć edukacyjnych, mająca na celu  kształtowanie umiejętności, przekazywanie wiedzy oraz wypracowanie określonych materiałów edukacyjnych
  • Wystawy edukacyjne – proste i złożone kompozycje środków dydaktycznych, eksponowane w jednym miejscu w celach poznawczych, kształcących i motywujących . Wystawy urozmaicają ofertę edukacyjną oraz równocześnie rozwijają i wyrabiają wrażliwość i zainteresowania odbiorców.

W trakcie zajęć edukacyjnych wykorzystywane są eksponaty o tematyce leśnej zgromadzone w Izbie Leśno-Przyrodniczej przy biurowcu nadleśnictwa. Izba Przyrodniczo-Leśna przy leśniczówce Jaźwin dysponuje sprzętem multimedialnym oraz pomocami dydaktycznymi w formie gablot z eksponatami, postaciami ptaków, szkodliwych owadów, płazów i gadów. W przypadku prowadzenia prelekcji w terenie pomocne są tablice edukacyjne rozmieszczone w przebiegu ścieżek edukacyjnych.

Oferta edukacyjna skierowana jest do wszystkich grup odbiorców a w szczególności do dzieci i młodzieży szkół i przedszkoli, dzieci i młodzieży wypoczywających na terenie Nadleśnictwa Zawadzkie w okresie wakacyjnym, dorosłych i turystów indywidualnych.

Użytkownicy korzystają z obiektów edukacyjnych i turystycznych nadleśnictwa na własną odpowiedzialność.

Nadleśnictwo Zawadzkie nie ponosi odpowiedzialności za wypadki powstałe w trakcie korzystania z obiektów edukacyjnych i turystycznych.

Zasady korzystania z obiektów edukacyjnych i turystycznych Nadleśnictwa Zawadzkie znajdują się w zakładce oferta edukacyjna oraz w zakładce Turystyka/Regulaminy.