Nadlesnictwo Zawadzkie informuje, iż w okresie przedświątecznym prowadzona będzie sprzedaż choinek we wszystkich leśnictwach w dniach:

13 grudnia , piątek w godzinach 8.00-15.00

17 grudnia, wtorek w godzinach 8.00-15.00

20 grudnia, piątek w godzinach 8.00-15.00

23 grudnia, poniedziałek w godzinach 8.00-15.00

24 grudnia, wtorek (wigilia), w godzinach 8.00-12.00

Preferowany sposób płatności:karty płatnicze, istnieje możliwość płacenia gotówką.

Dodatkowo sprzedaż prowadzona będzie przy siedzibie nadleśnictwa, ul. Strzelecka 6 w Zawadzkiem, wyłącznie przy użyciu kart płatniczych, w dniach:

17 grudnia wtorekw godzinach 8.00-15.00

19 grudnia czwartek w godzinach 8.00-11.00

21 grudnia sobota w godzinach 7.00-15.00

24 grudnia wtorek (wigilia) w godzinach 8.00-12.00

Cennik

na choinki oraz stroisz iglasty obowiązujący

od dnia 19.11.2024r. w Nadleśnictwie Zawadzkie

dla odbiorców detalicznych

Lista laureatów Konkursu „STOP ŚMIECIOM W LESIE” edycja 2024 r.

Kategoria I- przedszkola

• 1 miejsce Kornelia Król- Przedszkole Publiczne w Kielczy
• 2 miejsce Marta Brzezina- Przedszkole Publiczne nr 2 z Oddziałem Integracyjnym w Zawadzkiem
• 3 miejsce Radosław Malara- Przedszkole Publiczne nr 3 w Zawadzkiem

Wyróżnienie: Mikołaj Jendrzejek- Przedszkole Publiczne nr 3 w Zawadzkiem

Wyróżnienie: Melania Bok, Anna Wacławczyk, Zuzanna Wycisło, Wojciech Zyzik, Anastazja Greitzke- Przedszkole Publiczne w Jemielnicy, oddział w Łaziskach

Kategoria II- szkoły podstawowe kl. 1-3

• 1 miejsce- Paulina Kulik- PSP w Żędowicach
• 2 miejsce- Agata Szczotka- PSP w Kielczy
• 3 miejsce Halina Bartodziej- PSP Staniszcze Małe-Spórok

Wyróżnienie: Milena Szymańska, Dominik Laskiewicz i Tymofii Kravets z ZSS w Zawadzkiem

Wyróżnienie: Nikodem Paruzel- NSP w Bzinicy Starej

Kategoria III- szkoły podstawowe klasy 4-6

• 1 miejsce Nadia Paruzel- NSP w Bzinicy Starej
• 2 miejsce Zofia Wojtakowska- PSP w Staniszczach Małych- Spóroku
• 3 miejsce Mikołaj Sikora- PSP w Kielczy

Wyróżnienie: Aleksandra Nowak- PSP w Zawadzkiem

Wyróżnienie: Antonina Mrozek- PSP w Staniszczach Wielkich-Kolonowskiem 3

Kategoria IV- szkoły podstawowe klasy 7-8 i szkoły ponadpodstawowe

1 miejsce  Maciej Król- PSP w Kielczy

1 miejsce Bartłomiej Mrozek- PSP w Staniszczach Wielkich-Kolonowskiem 3

Laureatów zapraszamy na uroczyste wręczenie nagród w dniu 9 grudnia b.r. o godzinie 13,00 do siedziby nadlesnictwa, (sala edukacyjna na poddaszu)

REGULAMIN  KONKURSU

DLA PRZEDSZKOLI, SZKÓŁ PODSTAWOWYCH ORAZ SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Z TERENU ADMINISTRACYJNEGO NADLEŚNICTWA ZAWADZKIE

PT. „STOP ŚMIECIOM W LESIE !”

Edycja 2024

1. Konkurs organizowany jest przez Nadleśnictwo Zawadzkie.
2. Konkurs skierowany jest do dzieci przedszkolnych, młodzieży szkół podstawowych i ponadpodstawowych. placówek oświatowych z terenu administracyjnego Nadleśnictwa Zawadzkie.
3. Udział w konkursie jest dobrowolny.
4. Oceny prac dokonuje powołana przez Nadleśnictwo Zawadzkie 3 osobowa komisja konkursowa.
5. Termin dostarczenia prac –do  22 listopada 2024 r. na adres: Nadleśnictwo Zawadzkie, ul. Strzelecka 6,

 47-120 Zawadzkie.

6. Tematyka konkursu ma na celu:

-  podniesienie świadomości korzystania z lasu i jego ochrony przed zaśmiecaniem.

 - poszerzenie wiedzy ekologicznej

 - rozwój myślenia twórczego u dzieci i młodzieży

 - wzbudzenie troski i odpowiedzialności za lasy jako wspólne dobro

7. Kategorie wiekowe uczestników konkursu:

1. Dzieci przedszkolne
2. Uczniowie klas I-III szkół podstawowych
3. Uczniowie klas IV-VI szkół podstawowych
4. Uczniowie klas VII-VIII szkół podstawowych
5. Uczniowie szkół ponadpodstawowych

8. Formy pracy konkursowej:

1. Kategoria wiekowa I, II III- (dzieci przedszkolne, uczniowie klas I-III i IV-VI) – praca w formie plakatu na formacie A3 w dowolnej technice ( malarstwo, rysunek, grafika, kolaż itp.).

Kryteria oceny: format pracy, związek pracy z tematem, staranność wykonania, pomysłowość i kreatywność autorów oraz rozwiązania plastyczne.

2. Kategoria wiekowa IV i V ( uczniowie klas VII-VIII oraz szkół ponadpodstawowych)– praca w formie multimedialnej – filmik zgodny z tematyką konkursu  o czasie trwania do 3 minut. Filmik należy umieścić na kanale Youtube, a link przesłać e-mailem na adres  zawadzkie@katowice.lasy.gov.pl . Filmik nie może zawierać treści wulgarnych, obraźliwych dla jakichkolwiek grup społecznych czy etnicznych oraz nakłaniać do spożywania alkoholu lub środków odurzających.

Kryteria oceny: zgodność pracy z wymaganiami konkursu, jego tematyką, pomysłowość i kreatywność autorów.

9. Prace plastyczne na odwrocie powinny być podpisane zgodnie ze wzorem:

Imię i nazwisko autorów:

Imię i nazwisko nauczyciela/opiekuna (opcjonalnie):

Placówka oświatowa:

Miejscowość:

Klasa:

Kategoria wiekowa:

Prace, które nie zostaną opisane wg w/w wzoru zostaną zdyskwalifikowane i nie będą brały udziału w konkursie.

10. Filmiki przesyłane e-mailem powinny być również opisane wg wzoru opisanego w pkt. 9.
11. Prace konkursowe niespełniające wymogów regulaminu nie będą podlegać ocenie.
12. We wszystkich kategoriach wiekowych zostaną przyznane nagrody za 1, 2 i 3 miejsca. Komisja konkursowa zastrzega sobie możliwość nieprzyznania nagród, przyznania nagród równorzędnych lub wyróżnień.
13. Podsumowanie konkursu oraz wyniki zostaną ogłoszone do 30.11.2024 r. na stronie internetowej Nadleśnictwa Zawadzkie https://zawadzkie.katowice.lasy.gov.pl. Laureaci konkursu (placówki oświatowe) zostaną powiadomieni o wynikach i terminie wręczenia nagród telefonicznie lub za pośrednictwem poczty elektronicznej.
14. Prace, które zajmą 1-3 miejsce w konkursie, będą prezentowane na profilu społecznościowym Fb oraz stronie www organizatora.
15. Organizator zastrzega sobie prawo do zatrzymania i wykorzystywania prac nadesłanych na konkurs.
16. Prace konkursowe, które nie zostaną zatrzymane należy odebrać w terminie 3 miesięcy po ogłoszeniu wyników. Po tym terminie prace nieodebrane zostaną zniszczone.
17. Organizator zobowiązuje placówki oświatowe, której/ych uczniowie będą brali udział w konkursie, do uzyskania zgody przedstawiciela ustawowego uczniów na przetwarzanie ich danych osobowych oraz danych osobowych uczniów (oraz odpowiednio nauczycieli) przez  Nadleśnictwo Zawadzkie (wzór oświadczenia stanowi odpowiednio załącznik nr 1 i nr 2 do Regulaminu) w celach związanych z przeprowadzeniem konkursu oraz z wykorzystaniem wizerunku uczniów, którzy brali udział w konkursie oraz dostarczenie ich do siedziby nadleśnictwa w terminie do dnia  22.11.2024 r.

Dane osobowe laureatów konkursu (imię, nazwisko, klasa, nazwa placówki oświatowej oraz imię i nazwisko nauczyciela) zastaną opublikowane na stronie internetowej nadleśnictwa oraz profilu społecznościowym Facebook.

Nadleśnictwo Zawadzkie przystąpiło do Programu „Zanocuj w lesie”, który powstał w ramach kontynuacji założeń zawartych w ogólnopolskim pilotażu udostępnienia obszarów leśnych celem uprawiania aktywności typu bushcraft i surwiwal. Po ponad rocznym okresie trwania pilotażu, ankietowaniu osób korzystających z obszarów pilotażowych, zarządców terenu, rozmowach ze środowiskiem bushcraftowym i surwiwalowym wykiełkował pomysł przekształcenia pilotażu w stały program pn. „Zanocuj w lesie”.

Jednocześnie informujemy, iż decyzją Nadleśniczego nie dopuszcza się możliwości używania kuchenek gazowych na terenie obszaru objętego programem Zanocuj w Lesie w Nadleśnictwie Zawadzkie.

Obszar prezentowany jest na mapie, która otworzy się po kliknięciu w poniższą grafikę:

Lokalizacja widoczna jest również na mapie: https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/mapy
oraz z poziomu aplikacji mBDL https://play.google.com/store/apps/details?id=pl.gov.lasy.bdl&hl=pl&gl=US  (android) lub https://apps.apple.com/us/app/mbdl/id1388815663 iPhone, z menu podręcznego wybierz – mapy BDL – mapa zagospodarowania turystycznego.

Zanim udasz się na wyprawę zapoznaj się z:

1. regulaminem korzystania z obszaru (dostępny w załączniku na dole strony)
2. informacjami, gdzie jest wyznaczone miejsce do rozpalenia ogniska. Miejsce to nie jest zaopatrzone w drewno, dlatego należy je przynieść ze sobą.
3. mapą okresowego zakazu wstępu do lasu https://zakazywstepu.bdl.lasy.gov.pl/zakazy/ Przed  wyjściem do lasu, sprawdź, czy obszar nie znajduje się na obszarze objętym zakazem
4. zasadami bezpiecznego korzystania z lasu - kliknij tutaj
5. z informacjami, gdzie mogą być prowadzone prace gospodarcze. W listopadzie 2024 roku w obszarze objętym programem "Zanocuj w lesie", prace gospodarcze są planowane w leśnictwie Kolonowskie oddział 666 a. Tereny te oznaczone są żółtymi tablicami ostrzegawczymi, ustawionymi na drogach i szlakach w rejonie prac. Na powierzchnie te obowiązuje zakaz wstępu!
6. w okresie jesiennym i zimowym z terminami polowań zbiorowych, które koła łowieckie mają obowiązek podawać do wiadomości gmin. Obszar, na którym odbywa się polowanie zbiorowe oznakowany jest tablicami informacyjnymi.  Terminy polowań zbiorowych znajdziesz na stronach internetowych miejscowych gmin.  
6. Jeśli Twój nocleg przewiduje więcej niż 2 noce lub/i więcej niż 9 osób w jednym miejscu musisz wypełnić formularz zgłoszenia noclegów i uzyskać zgodę nadleśnictwa. Zgłoszenie następuje poprzez wypełnienie formularza (dostępny w załączniku na dole strony) oraz przesłanie go na adres: zawadzkie@katowice.lasy.gov.pl nie później niż 2 dni robocze od planowanego noclegu. Pozytywna odpowiedź mailowa z nadleśnictwa jest wyrażeniem zgody na zaplanowane noclegi.

W lesie występują również miejsca objęte stałym zakazem wstępu (zgodnie z ustawą o lasach), m.in. uprawy leśne do 4 m, ostoje zwierzyny, co zawsze należy mieć na względzie podczas planowania leśnych wędrówek.

Kontakt do koordynatora programu w nadleśnictwie Agnieszka Jamrozik, lub (w zastępstwie): Małgorzata Kuźmińska-Kurczyk agnieszka.jamrozik@katowice.lasy.gov.pl  lub malgorzata.kuzminska@katowice.lasy.gov.pl ;  508348383, 77 404 96 55

Fot. 1. Nadleśnictwo Kamienna Góra, 14.09.2024 r.

W ostatnich dniach w mediach nasiliła się dyskusja dotycząca przyczyn katastrofalnej powodzi, która dotknęła południowo-zachodnią część Polski. Pojawiły się też liczne spekulacje dotyczące wpływu gospodarki leśnej na ilość wody, która spłynęła w doliny, czyniąc wielkie zniszczenia. Lasy pełnią w środowisku niezwykle ważne funkcje regulacyjne, zaopatrzeniowe a także kulturowe. Trzeba jednak podkreślić, że priorytetem działań z zakresu gospodarki leśnej prowadzonych na terenach górskich i podgórskich jest usługa regulacyjna, w ramach której lasy pełnią głównie funkcję glebo- i wodochronną. Oddziaływanie to polega na ochronie stosunków wodnych na danym terenie, stabilizacji brzegów rzek, ochronie przeciwpowodziowej, a także zatrzymywaniu zanieczyszczeń spływających z terenów przylegających do zbiorników wodnych i cieków. Z tych powodów w nadleśnictwach górskich i podgórskich zarządzanych przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych we Wrocławiu lasy o wiodącej funkcji glebo- i wodochronnej stanowią 80% ogólnej powierzchni lasów (ryc. 1), natomiast w nadleśnictwach Kotliny Kłodzkiej udział lasów glebo- i wodochronnych wynosi powyżej 90%.

Ryc. 1. Udział lasów glebo- i wodochronnych w powierzchni górskich i podgórskich Nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu (opracowanie własne).

Zmiana klimatu a intensywność opadów zaobserwowana we wrześniu 2024 r.

Zmiana klimatu, której jesteśmy świadkami, polega m.in. na wzroście temperatury globalnej, który skutkuje silnym skontrastowaniem warunków meteorologicznych także w Polsce. Jego efektem jest coraz częstsze występowanie ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak susze i powodzie. Szacuje się, że w przypadku niżu Boris, który był przyczyną intensywnych opadów deszczu, nigdy wcześniej nienotowanych w historii obserwacji w Centralnej Europie, wielkość opadów była zwiększona m.in. wyjątkowo wysoką temperaturą powierzchni wody w Morzu Śródziemnym. Stąd intensywne deszcze, które stały się bezpośrednią przyczyną powodzi, sięgały często wartości przekraczających 400 mm w ciągu 3-4 dni. Najwyższą sumę czterodniową odnotowano w Kamienicy (powiat kłodzki, obok Masywu Śnieżnika): 472 mm, z tego ponad 254 mm w jeden dzień. Oznacza to, że na metr kwadratowy powierzchni spadło 472 litrów wody, czyli ponad 47. centymetrowa warstwa wody. Warto tu dodać, że za intensywne, ekstremalne opady uznaje się deszcz o intensywności ponad 30 mm, czyli 30 litrów na metr kwadratowy. W przypadku omawianej powodzi opady były zatem ponad 10-krotnie większe niż wartości przyjmowane za ekstremalne.

Zdolność lasów do zatrzymywania wody

Skład gatunkowy drzewostanów w Polsce jest dość często niedopasowany do warunków siedliskowych panujących na danym terenie. W terenach górskich wynika to między innymi z powszechnego w XIX i początkach XX wieku sadzenia i popierania w odnowieniach świerka. Świerk był również gatunkiem, który z uwagi na możliwość sadzenia na powierzchniach otwartych, był stosowany w odnawianiu drzewostanów po klęskach związanych z zamieraniem drzewostanów sudeckich w latach 70. i 80. XX wieku. Jednak od wielu dziesięcioleci w lasach sudeckich prowadzone są działania, których celem jest przebudowa (zmiana składu gatunkowego) i zmniejszenie udziału drzewostanów świerkowych. Obecnie masowe zamieranie tych drzewostanów jest skutkiem coraz częstszych i dotkliwszych susz będących wynikiem obserwowanej zmiany klimatu. Zjawisku temu często towarzyszą gradacje owadów oraz masowy pojaw grzybów patogenicznych atakujących osłabione brakiem wody drzewa.

Podejmowanie aktywnych działań polegających na przebudowie i odnawianiu osłabionych drzewostanów i podnoszeniu w ten sposób ich stabilności ma kluczowe znaczenie dla utrzymania wodochronnej roli lasów. Lasy w kontekście gospodarki wodnej odgrywają jednocześnie dwie role. Z jednej strony charakteryzuje je zdolność do retencji (zatrzymywania) wody opadowej, z drugiej zaś, poprzez trwałe pokrycie terenu, drzewa, krzewy, martwe drewno, roślinność oraz ściółka leśna zwiększają szorstkość powierzchni i dzięki temu przyczyniają się do wolniejszego spływu wód opadowych. Dzięki zdolności retencji i zwiększaniu szorstkości powierzchni lasy skutecznie regulują bilans wodny zlewni.

Intercepcja – czyli ile wody może zatrzymać las?

Proces zatrzymywania wody opadowej w koronach drzew określany jest mianem intercepcji. Drzewa iglaste, takie jak świerki, mają generalnie wyższą zdolność do intercepcji w porównaniu do drzew liściastych, zwłaszcza w okresie zimowym, gdy drzewa liściaste tracą liście. Przy opadach o niskich intensywnościach (wynoszących około 5 mm na godzinę) intercepcja w świerczynach może wynosić od 20 do 40% rocznych opadów. Wraz ze wzrostem intensywności opadu z czasem jednak zbiornik retencyjny, którym są korony drzew, napełnia się. Przy 25 mm opadu na godzinę proces „napełniania” korony trwa krótko i dużo mniej wody jest zatrzymane przez korony drzew (Klamerus-Iwan i in. 2020). Maksymalna wartość, powyżej której więcej wody nie jest zatrzymywane w koronach, to pojemność wodna, która zależy od tekstury liści, zanieczyszczeń, chorób drzew i wielu innych czynników (Tabela). Wartości pojemności wodnej sięgają około 4 mm (mm = litry na m² powierzchni). Największą zmienność pojemności wodnej korony wyjaśnia ogólna struktura aparatu asymilacyjnego, który zatrzymuje maksymalnie 2 mm wody w przypadku liści (Leyton i in. 1967; Van Stan i in. 2017), a 4,3 mm wody w przypadku igieł (Link i in. 2004). Dolna granica pojemności magazynowania wody w liściach, określona w licznych badaniach, wynosi około 0,1 mm dla wszystkich typów liści (Pypker i in. 2011; Friesen i in. 2015; Van Stan i in. 2018). Stąd, podczas intensywnych opadów trudno mówić o utrzymaniu przez korony drzew swoich pojemności wodnych.

Tabela. Zdolności magazynowania wody (SLmax - pojemność wodna) oszacowane dla różnych elementów ekosystemów leśnych (Klamerus-Iwan i inni 2020).

Warto przy tym wspomnieć, że podane wartości pojemności wodnej są wartościami pomijającymi wpływ wiatru i są osiągalne przy bezwietrznej pogodzie. Badania przeprowadzone przez Llorens i Gallart (2000) dla sosny wykazały, że pod wpływem wiatru następuje redukcja pojemności wodnej z 0,62 do 0,04-0,10 mm.

Poza pojemnością wodną, która zależy od gatunku, ilość opadu, która może być zatrzymana w wyniku intercepcji przez drzewa, jest uzależniona od powierzchni liści. Cecha ta u jest wyrażana w m² na m² gruntu i jest określana skrótem LAI – leaf area index (indeks powierzchni liściowej). Wartość LAI w danym drzewostanie zależy m.in. od jego wieku, gatunku i zagęszczenia drzewostanu oraz warunków środowiskowych. Młodsze lub rzadsze drzewostany, a także drzewostany złożone ze światłożądnych gatunków drzew, mają zazwyczaj niższy LAI (poniżej 3-5 m²/m²). Starsze, gęste drzewostany, a szczególnie złożone z gatunków drzew cieniolubnych (świerk, jodła), mogą osiągać wyższe wartości (nawet do 8-9 m²/m²). W najstarszych drzewostanach LAI jednak zmniejsza się.

Podsumowując, maksymalna łączna ilość wody zatrzymywanej przez drzewa w drzewostanie jest wypadkową pojemności wodnej i LAI. Przyjmując nawet bezwietrzną pogodę i maksymalną pojemność wodną na poziomie 4 mm oraz maksymalne LAI równe 9, ilość zatrzymanej wody wynosi około 30 mm. Jest to jednak wartość teoretyczna, ponieważ niezależnie od struktury lasu, LAI nie wykazuje wartości maksymalnej na całej powierzchni. W każdym drzewostanie są bowiem luki, przerzedzenia i obszary z młodym pokoleniem drzew o znacznie mniejszych wartościach LAI. Poza tym opadom towarzyszą wiatry, które silnie zmniejszają pojemność wodną koron drzew. Bardziej realne wartości opadu, które mogą być zatrzymane przez korony drzew, to zatem około 5-10 mm, maksymalnie 15 mm.

Poza samymi koronami, znaczna część opadu jest zatrzymywana przez krzewy i roślinność zielną, martwe drewno, a także glebę. Jednak susze, które wystąpiły przed katastrofalnymi opadami, znacząco osłabiły zdolność gleb do absorpcji wody. Podczas suszy gleba traci swoją wilgotność co sprawia, że w momencie intensywnych opadów deszczu woda nie jest w stanie szybko w nią wniknąć. Badania doświadczalne jednoznacznie pokazują, że zarówno gleby jak i ściółka, bez względu na ich jakość, po przesuszeniu stają się hydrofobowe, czyli nie chłoną łatwo wody i tym samym słabo ją magazynują. Co więcej, większa ilość materii organicznej w glebie leśnej powoduje, że po jej wysuszeniu staje się ona jeszcze bardziej odporna powierzchniowo na wchłanianie wody (Khan i in. 2023). W wyniku tego zjawiska, po katastrofalnych w skutkach czterodniowych opadach w Nadleśnictwie Kamienna Góra, gleba na głębokości około 30 cm była nadal sucha. Susza wpływa również na systemy korzeniowe drzew, osłabiając je i zmniejszając zdolność lasów do retencjonowania wody, bo to właśnie korzenie tworzą szczeliny pozwalające na lepsze wnikanie wody do gleby i jej magazynowanie w głębszych warstwach.

Bardzo dobrym rezerwuarem wody opadowej jest martwe drewno. Doświadczenia dotyczące martwego drewna w różnych stopniach rozkładu, prowadzone dla wielu gatunków drzew, pokazują, że najwięcej wody jest absorbowane w pierwszych 4-8 godzinach deszczu. Przyrosty zatrzymywanej wody po 24 godzinach opadu są jednak zerowe (Klamerus-Iwan i in. 2020). Ostatnie opady trwały dużo dłużej i były zbyt intensywne, aby większa ilość wody mogła zostać zmagazynowana również w martwym drewnie. Co więcej, zalegające w lasach martwe drewno, podobnie jak i gleba, było wcześniej przesuszone w wyniku długotrwałych okresów z brakiem opadów. Martwe drewno po wysuszeniu cechuje się 2-3-krotnie mniejszymi zdolnościami retencyjnymi, albowiem, podobnie jak w przypadku gleby, sucha powierzchnia drewna staje się również bardziej hydrofobowa (Błońska i in. 2018).

Szorstkość powierzchni leśnej spowalniająca spływ wody

Bez pokrywy leśnej woda szybciej spływałaby po stokach. Pokrywa leśna zwiększa istotnie szorstkość hydrauliczną powierzchni, co wyraźnie spowalnia odpływ wody i znacząco zapobiega powstawaniu zjawisk osuwisk i lawin błota i kamieni. W ten sposób dbałość o istnienie lasu w górach wymaga działań, które biorą pod uwagę długoterminowe zmiany warunków termiczno-wilgotnościowych w środowisku wynikające z coraz szybciej postępującej zmiany klimatu. Dla utrzymania stałego pokrycia drzewami na terenach górskich prowadzi się przebudowę drzewostanów świerkowych, która polega na zmianie składu gatunkowego w taki sposób, aby stały się one bardziej odporne na coraz częściej występujące zjawiska ekstremalne takie jak susze czy huraganowe wiatry. Co ważne z punktu widzenia wodochronności, proces przebudowy w lasach górskich prowadzi się w ramach rębni złożonych. Oznacza to, że nie usuwa się w jednym czasie dużej liczby drzew na jednej powierzchni, tylko jest to stopniowy, długotrwały proces, rozciągnięty w czasie i przestrzeni. Na terenach górskich z zasady nie prowadzi się zrębów zupełnych, czyli takich, gdzie z powierzchni usuwane są wszystkie drzewa w jednym czasie. Przebudowa drzewostanów wiąże się jednak z koniecznością przeprowadzenia prac związanych z pozyskaniem drewna, które w ostatnim okresie nazywane są „wycinkami”. Wywożenie pozyskanego drewna, w warunkach stosowania maszyn, wymaga utworzenia tzw. szlaków zrywkowych, które powinny być dostosowane do warunków terenowych oraz tak poprowadzone, aby nie tylko ułatwiały wykonanie prac pozyskaniowych, ale również chroniły powierzchnię przed uszkodzeniami. Na obszarach o zróżnicowanej rzeźbie terenu, zgodnie z obowiązującymi zasadami, szlaki zrywkowe mogą być prowadzone zarówno po grzbietach wzniesień, jak i dolinami, prostopadle lub skośnie do linii największych spadków terenu. Niewątpliwie szlaki zrywkowe stanowią miejsca, w których szorstkość hydrauliczna powierzchni jest w znaczny sposób ograniczona co sprawia, iż niekiedy stają się one miejscami uprzywilejowanego spływu wody po stoku. Jednak ich gęstość w lasach górskich jest niewielka biorąc pod uwagę często znacznie rozbudowaną infrastrukturę drogową występującą w górach. Dodatkowo, szlaki te są zabezpieczane przez leśników przed rozmyciem poprzez zastosowanie różnorakich przegród i wodospustów (fot. 2) zabezpieczających przed erozją wodną. Wodospusty spełniają jednocześnie funkcje antyerozyjne – ograniczają niszczenie nawierzchni drogi czy szlaku oraz retencyjne – spowalniają spływ powierzchniowy i sprzyjają jak najdłuższemu zatrzymaniu wody w lesie.

Fot. 2. Wodospust drewniany kierujący wodę z drogi leśnej do dołu chłonnego. Nadleśnictwo Jugów – Kotlina Kłodzka. Fot. Ryszard Majewicz (źródło: https://www.lasy.gov.pl/)

Koleiny powstałe na szlakach zrywkowych i drogach gruntowych po przejeździe maszyn są zabudowywane tak, by jak najbardziej spowolnić w nich spływ wody i nie dopuścić do ich powiększania, ponieważ utrudniłoby to również ich dalsze wykorzystanie. Nieużytkowane szlaki zrywkowe zabudowuje się stałymi przeszkodami, które zapobiegają erozji i zmniejszają spływ powierzchniowy wody. Z badań Affeka i in. (2019) przeprowadzonych w nadleśnictwach karpackich południowo-wschodniej Polski wynika, że o ile powierzchnia gleby, która charakteryzuje się naruszoną w wyniku prac leśnych strukturą wynosi 4,6–5,4% powierzchni lasów PGL LP, to jednak na podstawie przeprowadzonych analiz nie było możliwości nawet przybliżonego oszacowania wzrostu wielkości przepływów szczytowych i nie są znane badania, które wiarygodnie szacowałyby wpływ pozyskiwania drewna na reżim hydrologiczny w Karpatach. Na podstawie przeprowadzonego przeglądu literatury zagranicznej autorzy (Affek i in. 2019) oszacowali jedynie przypuszczalną wartość zwiększenia natężenia przepływów maksymalnych przez sieć szlaków i dróg zrywkowych, która ich zdaniem może sięgać kilkunastu procent. Z wyżej wymienionych powodów wynika, że istnienie szlaków zrywkowych nie odgrywa kluczowej roli w całkowitym spływie z pochyłych powierzchni leśnych. Z uwagi na występujące w przestrzeni publicznej wątpliwości dotyczące tego zjawiska, spływy powierzchniowe na terenach górskich powiązane z siecią dróg i szlaków zrywkowych powinny zostać szczegółowo zbadane. Badania te pozwoliłyby odpowiedzieć na pytanie w jakim stopniu występowanie dróg i szlaków w lasach górskich wpływa na odpływ wody z tych obszarów. O ile bowiem zdolności retencyjne lasu zostały dobrze poznane, o tyle zdolność lasu do spowalniania odpływającej z gór wody wymaga z pewnością doprecyzowania i dobrego opisu ilościowego.

Warto w tym miejscu jeszcze raz podkreślić, że w drzewostanach górskich, które pełnią funkcję wodochronną, w Polsce od dziesięcioleci nie wykonuje się zrębów zupełnych. Na krążących w mediach internetowych mapach z oznaczonymi na czerwono miejscami wycinania drzew błędnie sugeruje się, że wycięto lub w najbliższym czasie wytnie na nich drzewostan. W rzeczywistości są to miejsca, w których w ciągu 10-letniego okresu obowiązywania planu urządzenia lasu przewidziane są różne cięcia związane z przebudową drzewostanów, cięcia pielęgnacyjne, polegające na wyprzedzaniu procesu naturalnego wydzielania (zamierania) drzew, mające na celu wzmocnienie rozbudowy koron oraz systemów korzeniowych pozostających drzew, które mają pełnić rolę przyszłego drzewostanu lub cięcia odnowieniowe, których celem jest usunięcie części starych drzew w celu odsłonięcia młodego pokolenia drzew rosnących w lukach lub pod okapem drzewostanu.

Katastrofalne powodzie a zmiany klimatyczne

Badania klimatologiczne dowodzą, że wraz z postępującym globalnym ociepleniem rośnie częstotliwość ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak burze i intensywne opady deszczu. Jednocześnie, coraz częściej mamy też do czynienia z wydłużonymi i bardziej dolegliwymi ekologicznie okresami suszy (Pijanowski i in. 2022). I chociaż zmiana klimatu ma charakter globalny, to lokalne działania – takie jak gospodarka leśna – mają na celu zapobieganie skutkom ekstremalnych zjawisk meteorologicznych. Należy jednak podkreślić, że obok zmiany klimatu istotny wpływ na retencyjność zlewni ma zmiana użytkowania terenu. Jak pokazują badania Wojkowskiego i in. (2023) w zlewniach południowej Polski wzrost uszczelnienia zlewni kosztem terenów naturalnych jak łąki, zadrzewienia czy lasy prowadzi do utraty zdolności retencyjnych zlewni, wyrażonych poprzez krajobrazowy potencjał hydryczny, w znacznie większym stopniu niż zmiana klimatu. Ponadto przy wysokich opadach deszczu także w zlewniach leśnych może zostać uruchomiano faza spływu powierzchniowego, która jest odpowiedzialna za szybki odpływ wody do koryt  rzek i gwałtowne wezbrania (Amatya i in. (2022). Niestety, w przypadku powodzi, która została wywołana przez opad o ekstremalnej intensywności rzędu 400 mm w ciągu 3-4 dni, lasy górskie nie odegrały pierwszoplanowej roli. Retencyjna rola ekosystemów leśnych jest nieoceniona i odgrywają one bardzo ważną rolę w kształtowaniu bilansu wodnego wszystkich zlewni. Jednak w przypadku ekstremalnych zjawisk pogodowych jak opady, które przyniósł niż genueński, konieczne wydają się działania ochronne dotyczące terenów znajdujących się w dole zlewni. Wymagają one przede wszystkim poprawy infrastruktury przeciwpowodziowej terenów zabudowanych. Działania inżynierskie, takie jak budowa odpowiednich systemów retencyjnych, w tym wykorzystujących elementy naturalne, jak zbiorniki wodne, torfowiska czy mokradła, oraz zabezpieczeń hydrotechnicznych ma także znaczenie w takich sytuacjach. Działania podejmowane przez leśników dolnośląskich i wybudowane przez nich obiekty małej retencji w lasach sudeckich o łącznej pojemność około 1 mln m³ wpisują się w proces przygotowania terenów górskich nie tylko na większe opady, ale także okresy suszy (ryc. 2). Niewątpliwie jednak nadal istnieje potencjał zwiększania retencji obszarów leśnych na przykład przez budowę sieci obiektów mikroretencji, które mogą być budowane bez ponoszenia wysokich kosztów, z którymi wiąże się budowa większych obiektów takich jak zbiorniki retencyjne.

Ryc. 2. Retencja w dolnośląskich lasach

Podsumowanie

Lasy mają fundamentalne znaczenie dla funkcjonowania środowiska przyrodniczego i egzystencji człowieka. Coraz większe znaczenie licznych usług ekosystemowych pełnionych przez lasy jest niekwestionowane. Lasy odgrywają także bardzo ważną rolę jako naturalne narzędzie służące zarówno do mitygacji (łagodzenia), jak i adaptacji (dostosowania) do zachodzącej na naszych oczach zmiany klimatu. Potwierdzeniem tej zmiany jest wzrost częstości oraz intensywności ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak opady nawalne czy susze. Niestety, zdolności retencyjne lasów, choć istotne, nie są w stanie zapobiec skutkom deszczów o intensywności wielokrotnie przekraczającej uznawane za ekstremalne. W takich przypadkach powodzie są skutkiem przede wszystkim ekstremalnych warunków atmosferycznych (czterodniowe opady wywołane niżem genueńskim były największe w historii pomiarów w Centralnej Europie), a także niskiej odporności na powódź terenów leżących w dolnej części kotlin górskich i terenów ze stref zalewowych w obszarach podgórskich.

Leśnicy w tych regionach zmagają się zarówno z problemem suszy, która ma coraz większy wpływ na kondycję drzewostanów, jak i katastrofalnych opadów, do których starają się dostosować rosnące tam lasy. Stąd też kilkudziesięcioletnie działania związane z przebudową zamierających drzewostanów świerkowych, które w RDLP Wrocław zostały już przeprowadzone na dziesiątkach tysięcy hektarów oraz wieloletnie wysiłki związane z budową małej i większej retencji w lasach. Z pewnością bez tych wielu rozsianych po całym obszarze zbiorników wodnych i dotychczasowej przebudowy lasów skala powodzi byłaby jeszcze większa. Przebudowa drzewostanów wymaga wycinania niedostosowanych do siedliska i bardziej podatnych na zamieranie gatunków drzew i zastępowania ich gatunkami lepiej dostosowanymi do zmieniających się warunków wzrostu. Działania te są jednak długotrwałe i wymagają ingerencji w ekosystemy leśne. Ich głównym celem pozostaje jednak zachowanie stabilności lasów górskich i adaptacja do zmiany klimatu, która zapewni ciągłość świadczenia szerokiej gamy usług ekosystemowych. Z tego względu potrzebne jest ich kontynuowanie, co wymaga zrozumienia i akceptacji społecznej.

Autorzy:

Prof. dr hab. inż. Jarosław Socha, Komitet Nauk Leśnych i Technologii Drewna Polskiej Akademii Nauk (KNLiTD PAN), Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Dr hab. Bogdan Chojnicki, prof. UPP, Komitet ds. Katastrofy Klimatycznej PAN, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Prof. dr hab. inż. Andrzej M. Jagodziński, KNLiTD PAN, Instytut Dendrologii PAN w Kórniku

Dr hab. inż. Anna Klamerus-Iwan, prof. URK, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Prof. dr hab. inż. Michał Zasada, KNLiTD PAN, Instytut Nauk Leśnych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Dr hab. inż. Andrzej Wałęga, prof. URK, Stowarzyszenie Hydrologów Polskich, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji  Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Prof. dr hab. inż. Maciej Skorupski, KNLiTD PAN, Wydział Leśny i Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Prof. dr hab. inż. arch. Piotr Herbut, Komitet Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Prof. dr hab. inż. Stanisław Drozdowski, KNLiTD PAN, Instytut Nauk Leśnych Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Instytut Badawczy Leśnictwa w Sękocinie Starym

Dr hab. inż. Zbigniew Karaszewski, KNLiTD PAN, Łukasiewicz Poznański Instytut Technologiczny

Prof. dr hab. inż. Stanisław Małek, KNLiTD PAN, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Prof. dr hab. inż. Piotr Mederski, KNLiTD PAN, Wydziału Leśny i Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Prof. dr hab. inż. Janusz Olejnik, Państwowa Rada Ochrony Środowiska, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Dr hab. inż. Jacek M. Pijanowski,  prof. URK, Towarzystwo Rozwoju Obszarów Wiejskich, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Dr inż. Luiza Tymińska-Czabańska, Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Dr hab. Marek Urbaniak, prof. UPP, Wydział Inżynierii Środowiska i Inżynierii Mechanicznej Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu

Na świecie żyje ok. 1400 gatunków nietoperzy. W Polsce jest ich 28 i wszystkie są pod ochroną. Lasy Państwowe, współpracując z różnymi partnerami,  dodatkowo podejmują działania na rzecz ochrony tych wyjątkowych zwierząt m.in. budując specjalnie zaprojektowane schronienia, zabezpieczając miejsca naturalnych zimowisk, biorąc udział w regularnych akcjach liczenia zimujących osobników.

- Chcemy upowszechniać wiedzę o polskich gatunkach nietoperzy, ale także pokazać, jak ważne dla zdrowia naszych ekosystemów są te często wzbudzające niepokój ssaki – mówi Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych. - Akcja „Las do góry nogami” to nasz wkład w rozbudzanie wrażliwości przyrodniczej społeczeństwa – dodaje.

Międzynarodowa Noc Nietoperzy organizowana jest co roku w ostatni weekend sierpnia w ramach międzynarodowego porozumienia EUROBATS, mającego na celu ochronę europejskich populacji nietoperzy. 

Lasy Państwowe zachęcają wszystkich do zanurzenia się w tajemniczy, nocny świat nietoperzy i odkrycia, jak wiele znaczą dla naszej przyrody te fascynujące ssaki. To okazja, by spojrzeć na las i jego mieszkańców z zupełnie nowej perspektywy – do góry nogami!

5 czerwca 2024 r. w malowniczej Letniej Leśnej Izbie Edukacyjno-Turystycznej w leśnictwie Dębie odbyła się XII edycja Przeglądu Piosenki Leśno-Przyrodniczej. Konkurs przyciągnął najmłodszych artystów ze szkół z terenu administracyjnego nadleśnictwa. Prawie 70 uczestników zaprezentowało się na deskach leśnej sceny przed Jury, w skład którego weszli: Justyna Gireń, animator  z Zespołu Szkół Specjalnych w Zawadzkiem, Janusz Żyłka, muzyk, członek Zarządu Powiatu Strzeleckiego i Stanisław Kiełek.

Zmaganiom młodych artystów przyglądali się goście, którzy odpowiedzieli na zaproszenie Nadleśniczego Grzegorza Furmańskiego: Michał Rytel – Burmistrz Zawadzkiego, Artur Walkowiak- Prezes oraz Maria Andrzejewska- Była Prezes Koła Towarzystwa Przyjaciół Lasu i Zdzisław Andrzejewski – Członek lokalnego oddziału PTTK.

Uczestnicy Przeglądu walczyli o nagrody główne, jakimi są ręcznie rzeźbione statuetki Złotej Wilgi, które w tym roku otrzymali:

W kategorii Szkoły Specjalne:

Zespół z ZSS w Zawadzkiem

W kategorii I- klasy I-III:

Zespół z PSP nr 1 w Kolonowskiem

Duet Maja Majnusz i Maja Fijałkowska z PSP w Staniszczach Wielkich-Kolonowskiem

W Kategori II- klasy IV-VI:

Duet Allysa Brocquis i Wiktoria Swierc z PSP Kolonowskiem

W Kategorii III- klasy VII-VIII:

Zespół z PSP Staniszcze Małe-Spórok

Solistka Victoria Janik z PSP Staniszcze Małe-Spórok

Szósta edycja akcji #sadziMY - posadź drzewo z leśnikami

Już 12 kwietnia odbędzie się szósta edycja akcji #sadziMY - wielkiego narodowego sadzenia drzew. W roku stulecie istnienia Lasów Państwowych leśnicy przygotowali aż milion sadzonek. Można je otrzymać we wszystkich nadleśnictwach w Polsce.

Lasy i drzewa zapewniają tlen, oczyszczają powietrze, wpływają korzystnie na klimat.. Przebywanie wśród nich zmniejsza poziom stresu, obniża ciśnienie krwi i poprawia nastrój. Izolują też od zgiełku i pyłu cywilizacji, dają cień, spokój i regenerują nasze siły witalne. Są domem dla wielu gatunków roślin, grzybów i zwierząt. Dostarczają najbardziej ekologiczny i uniwersalny surowiec – drewno, który ma ponad 30 tysięcy zastosowań.

–Praca, a często i życie leśników, jest nieodzownie związana z drzewami. To my inicjujemy naturalne odnowienia nowego pokolenia lasu, sadzimy, pielęgnujemy i dbamy o drzewa. By zachęcić obywateli do udziału we wspólnej akcji sadzenia drzew, udostępnimy milion sadzonek rodzimych gatunków. To ważne, aby przy okazji edukować, że tylko te gatunki nie zaburzają bezpieczeństwa ekosystemów. Akcja sadziMY jest wkładem Lasów Państwowych w realizację unijnego celu posadzenia trzech miliardów drzew w krajach Wspólnoty – informuje Witold Koss, dyrektor generalny Lasów Państwowych.      

Przypomnijmy - Unia Europejska zobowiązała się, że do 2030 r. posadzi dodatkowe trzy miliardy drzew. Zobowiązanie to wpisuje się w unijne działania na rzecz odbudowy zasobów przyrodniczych w Europie i przeciwdziałania zmianie klimatu. Dzięki realizowanej przez Lasy Państwowe akcji #sadziMY każdy z nas może przyłączyć się do realizacji unijnego celu dla klimatu i przyrody.

Każdy chętny może zgłosić się do najbliższego nadleśnictwa, by odebrać sadzonkę i zasadzić ją na własnym gruncie. W Polsce jest 429 nadleśnictw. Wszystkie razem przygotowały milion sadzonek różnych gatunków drzew i krzewów. Stoiska z sadzonkami można też spotkać w centrach niektórych miast. Dokładne lokalizacje najlepiej sprawdzić na stronach internetowych nadleśnictw i regionalnych dyrekcji Lasów Państwowych.

Leśnicy rozdają sadzonki nieodpłatnie. Po odbiór drzewek warto przyjść z własnym opakowaniem, które zabezpieczy korzenie drzew przed wysuszeniem. Drzewka można przechować przez kilka dni przed wysadzeniem, układając płasko na gruncie i przesypując korzenie wilgotnym piaskiem.

Sadzonki sosen, grabów, buków, dębów, jarzębów i śliw będą dostępne przy biurze Nadleśnictwa Zawadzkie, ul. Strzelecka 6.

CZYSTOŚĆ W LESIE RADOŚĆ NIESIE,
NA 100 LAT POSPRZĄTAJ Z NAMI ŚWIAT!

Pod takim hasłem, w sobotni poranek 23 marca br. rozpoczęliśmy akcję sprzątania lasu. Do udziału zaprosiliśmy wszystkich mieszkańców gmin Zawadzkie, Kolonowskie, Dobrodzień, Jemielnica, Krupski Młyn i Wielowieś. Mimo że pogoda nie zapowiadała się najlepiej, to na czas akcji wyszło słońce i zrobiło się naprawdę wiosennie!

Dzięki uczestnikom, których w tym roku było ponad trzystu, mogliśmy posprzątać las w kilku rejonach, a zgromadzone śmieci szybko trafiały do punktów zbiorczych. A było ich naprawdę dużo. Oprócz mieszkańców, uczniów szkół i przedszkoli, przedstawicieli samorządów, w akcji wzięli udział druhowie z Ochotniczych Straży Pożarnych w Zawadzkiem, Żędowicach, Kielczy, Kolonowskiego, Fosowskiego, Potępy i Krupskiego Młyna, myśliwi z Kół Łowieckich Daniel, Szarak Leśnik, Akteon i Knieja, wędkarze z Kolonowskiego, turyści z oddziału zakładowego PTTK, działkowicze z Zawadzkiego oraz grupa z Lokalnej Grupy Działania Kraina Dinozaurów. Oprócz poprawy stanu lasu, akcja miała edukacyjny charakter, brały w niej udział zarówno dzieci jak i osoby starsze, które na własne oczy mogły zaobserwować jaki wpływ na środowisko leśne mają odpady.

Po pracy, wszyscy spotkaliśmy się przy ogniskach i pieczonej kiełbasce. Był to również czas na wspólne świętowanie 100 lecia Lasów Państwowych, o czym przypominał pamiątkowy medal wręczany na zakończenie akcji. Dziękujemy Wszystkim, którzy pomogli środowiskui uprzątnęli okoliczne lasy, a w szczególności inicjatorom, myśliwym z KŁ Daniel: Mariuszowi Dudarewiczowi i Tomaszowi Horoszczakowi.

Do zobaczenia za rok!

• Pożary traw powodują spustoszenie dla flory i fauny. Płoną nie tylko rośliny, w tym cenne, chronione gatunki, ale i zwierzęta: jeże, lisy, zające schowane w bruździe, płazy, gady, nawet bażanty, kuropatwy, sarny, dziki, które w tym czasie przebywały na powierzchni i nie znalazły drogi ucieczki. Płomienie bezpowrotnie niszczą ich miejsca bytowania.

• Przed pożarem nie uchronią się uciekające zwierzęta. Wiatr przenosi płomienie z prędkością do 20 km / godz.!  Chociażby jeże nie poruszają się z taką prędkością. Małe zające przywierają do ziemi ze strachu i nie uciekają. Te, które zrywają się do ucieczki, wpadają w popłoch, tracą orientację i często wbiegają prosto w płomienie.

• Niszczone są miejsca lęgowe wielu gatunków ptaków gnieżdżących się na ziemi i w krzewach. Palą się również gniazda już zasiedlone, z jajkami, a często już z pisklętami, np. tak lubianych przez nas wszystkich skowronków i czajek.

• Dym uniemożliwia pszczołom, trzmielom i innym zapylaczom oblatywanie łąk. Owady giną w  płomieniach, ich gniazda są niszczone, a to bezpośrednio przekłada się na mniejszą liczbę zapylonych kwiatów, a w konsekwencji obniżenie plonów roślin, z których korzystają także ludzie.

• Przy wypalaniu giną mrówki. Mrówki zjadając resztki roślinne i zwierzęce ułatwiają rozkład masy organicznej oraz wzbogacają warstwę próchnicy, „przewietrzają” glebę. Jedna kolonia mrówek może zniszczyć do 4 mln szkodliwych owadów rocznie. Podobnymi sprzymierzeńcami w walce ze szkodnikami są biedronki, zjadające mszyce.

• Ogień uśmierca wiele pożytecznych zwierząt bezkręgowych, m.in. dżdżownice, które mają pozytywny wpływ na strukturę gleby i jej właściwości, pająki, wije, owady, ślimaki.

• Wbrew obiegowej opinii pożar łąki nie użyźni gleby, a wręcz odwrotnie – wyjałowi ją. Cenne rośliny wyginą, a ich miejsce zajmą szybko rozprzestrzeniające się gatunki obce i inwazyjne. Zdaniem naukowców, wypalanie traw to najgorszy sposób przygotowania łąki do wegetacji. W wyjałowionej glebie zostaje wstrzymany rozkład resztek roślinnych, a asymilacja azotu z powietrza ulega zahamowaniu.

• Od palącego się poszycia gleby, może zapalić się również podziemna warstwa torfu. Pożar torfu jest wyjątkowo trudny do ugaszenia. Zdarza się, że trwa nawet kilka miesięcy.

• Giną zwierzęta domowe, które przypadkowo znajdą się w zasięgu pożaru. Tracą orientację w dymie i ulegają zaczadzeniu.

• Łąka po pożarze regeneruje się przez kilka lat, natomiast odtworzenie pokładów torfu wymaga setek lat.

• Pożar nieużytków to nie tylko straty dla przyrody, często giną także ludzie. W 2023 były 3 ofiary śmiertelne oraz 36 rannych.

• Ogień z łąk przenosi się na pobliskie lasy. Niszcząc młode drzewa, a te dojrzałe i starodrzewy poważnie uszkadzając. Każdego roku dochodzi do kilkunastu tego typu pożarów. Coraz cieplejsze i suchsze wiosny powodują, że to potencjalne niebezpieczeństwo coraz bardziej przekłada się na realne.

• Umyślne wypalanie traw, to również wysokie koszty i straty materialne. Strażacy oszacowali, że w 2023 roku poniesione straty wyniosły niemal 69 mln zł. Natomiast podczas akcji ratowniczych związanych z gaszeniem nieużytków zużyto 58 629 431 l wody.

• Wypalanie traw jest zabronione! Grożą za to wysokie kary, nawet do 30 tys. zł, a w przypadkach, kiedy zagrożone jest mienie lub życie – od 1 roku do 10 lat pozbawienia wolności. Za wypalanie traw grożą, oprócz kar nakładanych np. przez policję czy prokuraturę, także dotkliwe kary finansowe nakładane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w postaci zmniejszenia od 5 do 25 proc., a w skrajnych przypadkach nawet odebrania, należnej wysokości wszystkich rodzajów dopłat bezpośrednich za dany rok.

• Pożary traw z uwagi na ich charakter i zazwyczaj duże rozmiary, angażują dużą liczbę strażaków. Strażacy, zaangażowani w gaszenie pożarów traw nieużytków, w tym samym czasie mogą być potrzebni w innym miejscu. Średnio co 9 minut strażacy wyjeżdżają do pożaru traw lub nieużytków.

• W 2023 roku, jak wynika z danych Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, aż 21 206 razy płonęły trawy i nieużytki.

• Najczęściej do tych niebezpiecznych zdarzeń dochodzi na właśnie w marcu.

• Wypalanie łąk a kleszcze: Owszem, na powierzchni wypalanej łąki także giną kleszcze, jednak te możemy znaleźć także w lesie, czy na trawniku w środku miasta. Jednak szkody, jakie przynosi wypalanie, są nieporównywalnie większe dlatego nie można tego rozważać w kwestiach “korzyści” nawet pod kątem braku obecności kleszczy na tym fragmencie ziemi.
  Ilość kleszczy jest związana w znacznie większym stopniu przez brak długotrwałych, mroźnych zim, ilość żywicieli, które je przenoszą (czyli także człowiek, ale i zwierzęta domowe) itp. a nie tylko przez ilość nieużytków.

• Leśnicy współpracują ze strażakami
  Leśnicy i strażacy od lat podejmują wspólne działania do przeciwdziałania pożarom traw i walki z ogniem. Płonące nieużytki są zagrożeniem także dla lasów i zadrzewień. To właśnie pracownicy Lasów Państwowych najczęściej jako pierwsi przystępują do akcji gaszenia pożaru zanim jeszcze na miejsce dotrze straż pożarna. Przy gaszeniu pożarów bardzo często angażowane są samoloty gaśnicze Lasów Państwowych, bo wobec trudności z dojazdem i rozległej powierzchni pożaru tylko tak możliwe jest ugaszenie ognia. Lasy Państwowe wydają rocznie ok. 150 mln złotych na ochronę przeciwpożarową.
• Więcej informacji o całej kampanii społecznej „Stop pożarom traw”, dostępne jest na stronie Komendy Głównej PSP pod linkiem Kampania Stop Pożarom Traw - Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej - Portal Gov.pl

Ci, którzy mimo wszystko chcą ryzykować, muszą również liczyć się z konsekwencjami:

1. O tym, że postępowanie takie jest niedozwolone mówi m.in. ustawa z dnia 1 września 2022 roku w ustawie o ochronie przyrody dodany został przepis Art. 130a. który mówi, że osoba, która usuwa roślinność przez wypalanie z gruntów rolnych, obszarów kolejowych, pasów przydrożnych, trzcinowisk lub szuwarów podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 30 000 złotych.
   
   Art. 130a.  [Kara za wypalanie roślinności] 
   pkt. 1. Kto usuwa roślinność przez wypalanie z gruntów rolnych, obszarów kolejowych, pasów przydrożnych, trzcinowisk lub szuwarów, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 30 000 złotych.

2. Art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2017 r. Nr 12, poz. 59 z późn. zm.);
   
   „w lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności:
   - rozniecenia ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego, korzystania z otwartego płomienia, wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych”.

3. Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje: Art. 82 ustawy z dnia 20 maja 1971r. Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 2018 r., poz. 618 z późn. zm.)
   
   – kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24, § 1 może wynosić od 20 do 5000 zł. Art. 163. § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. z 2017r. poz. 2204 z późn. zm.) stanowi: „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.

XIV REJONOWY KONKURS RECYTATORSKI   „Las w poezji ”

„Tylko drzewom w lesie wszystko można powiedzieć…”                       

W dniu 16.11.2023r  w Kinoteatrze w Zawadzkiem odbył się XIV Rejonowy Konkurs Recytatorski „Las w poezji”. Organizatorami konkursu byli  Towarzystwo Przyjaciół Lasu „Dolina Małej Panwi” w Zawadzkiem, Nadleśnictwo Zawadzkie i PSP w Zawadzkiem,a pod względem technicznym wspomagał BiK w Zawadzkiem.

W konkursie wzięło udział 98 uczestników z 19 placówek oświatowych z terenu administracyjnego Nadleśnictwa Zawadzkie: PP Nr2  w Zawadzkiem, PP Nr3 w Zawadzkiem, PP w Kielczy, PP w Żędowicach, Akademia Przedszkola z  Żędowic, PP nr1 z Krupskiego Młyna, oddział przedszkolny przy PSP w Piotrówce, PSP Nr1 w Kolonowskiem,  PSP Staniszcze Małe-Spórok, PSP Staniszcze Wielkie- Kolonowskie 3, NSP w Bzinicy Starej, PSP Jemielnica, PSP Zawadzkie, PSP Żędowice, PSP Kielcza, PSP Piotrówka, ZSP Pludry,  PSP w Pludrach, ZSP w Zawadzkiem,  ZSS przy DPS w Zawadzkiem. Konkurs cieszy się dużą popularnością, stąd w tym roku wyjątkowo dużo uczestników.  

Główne cele konkursu to: rozpowszechnianie wiedzy przyrodniczo-ekologicznej, kształtowanie zainteresowań uczniów, stworzenie uczniom możliwości prezentacji umiejętności recytacji na podstawie znanych utworów literackich oraz utworów własnego autorstwa, nauka zdrowej rywalizacji, rozbudzanie wrażliwości na piękno otaczającej przyrody.

Uroczystego otwarcia imprezy dokonali: Prezes TPL  Maria Andrzejewska i  Nadleśniczy  Nadleśnictwa Zawadzkie Grzegorz Furmański i Dyrektor PSP Małgorzata Rabicka.   

 Uczestnicy wystąpili czterech kategoriach : I - przedszkola, II -  kl.1-3 szkoły podstawowej, III - kl.4-6 szkoły podstawowej i  IV – kl.7-8 i szkoły  ponadpodstawowe. Jury 7-osobowew składzie  (przedstawiciel  Nadleśnictwa Zawadzkie-1, TPL „Dolina Małej Panwi”-2,  BiK  Zawadzkie -1, Rady Rodziców -1i Rady pedagogicznej z PSP Zawadzkie - 1, nauczyciel polonista -1 ) oceniało recytacje uczestników, biorąc pod uwagę  następujące kryteria: wybór utworu literackiego zgodnie z tematyką i celami konkursu, dykcja i intonacja, opanowanie tekstu na pamięć i interpretację, dobór środków przekazu artystycznego, ogólne wrażenie artystyczne. Poziom wykonania utworów był bardzo wysoki. Młodzi artyści sięgali  zarówno po utwory znanych autorów opisujących piękno otaczającej nas przyrody, byli też tacy,  którzy prezentowali własną twórczość poetycką. Niektórzy występowali w pięknych strojach, wykorzystując „leśne” rekwizyty i podkład muzyczny. Komisja konkursowa miała niełatwe zadanie, ale ostatecznie przyznała:

w młodszej grupie wiekowej:

KATEGORIA:  PRZEDSZKOLE (21 uczestników)

I miejsce i tytuł  Mistrza Recytacji

-  Jan Opas  z PP Nr 3 Zawadzkiem

II miejsce

 – Kaja Janowska z  PP Nr 2 z Oddz. Integracyjnym w Zawadzkiem

III miejsce

 – Milena Felux  z PP w Żędowicach

Wyróżnienia

- Ewelina Jarawka z PP Nr3  w Zawadzkiem

- Felicja Niedworak  z PP Kielczy

KATEGORIA: SZKOŁY PODSTAWOWE   Kl. I-III  ( 34 + 9 uczestników

I miejsce i tytuł Mistrza Recytacji – Amelia Biskup              PSP Jemielnica

II miejsce – Nataniel Bimer                                                      PSP Jemielnica

III miejsce – Bartłomiej Szczotka                                            PSP Kielcza

Wyróżnienia:             

Lauura Kałuża                                               PSP Zawadzkie

Hanna Smieszkol                                           PSP  nr1 Kolonowskie

Aleksandra Jędrysik                                       PSP Zawadzkie

Wyróżnienie specjalne: Grupa wychowanków z ZSS przy DPS w Zawadzkiem

w starszej grupie wiekowej:

KATEGORIA: SZKOŁY  PODSTAWOWE KL. IV-VI (23 uczestników)

I miejsce i tytuł Mistrza Recytacji – Maja Mciejak    PSP nr1 Kolonowskie

II miejsce – Magdalena Dziuba                                  PSP Zawadzkie

III miejsce – Agata Paprotny                                     PSP Jemielnica                                    

Wyróżnienie:

Agata Kożlik                                                              PSP Jemielnica            

 KATEGORIA: kl.VII - VIII i SZKOŁY PONADPODSTAWOWE ( 13 uczestników)

I miejsce i tytuł Mistrza Recytacji –  Emilia Stefańska           ZSP Zawadzkie

II miejsce – Julia Kinel                                                          ZSP Zawadzkie

III miejsce – Alicja Bołdyzer                                                NSP  Bzinica Stara

Wyróżnienie:

Natalia Skolik                                                             ZSP Zawadzkie

Małgorzata Żędzianowska                                          ZSP Zawadzkie

Nagrody dla zwycięzców i wyróżnionych oraz  dyplomy uczestnictwa, medale i słodkie upominki dla wszystkich uczestników ufundowali: Nadleśnictwo Zawadzkie, Rada Rodziców PSP Zawadzkie, TPL „Dolina Małej Panwi”, Burmistrz Zawadzkiego.

Była to kolejna wspaniała impreza z zakresu edukacji leśno-przyrodniczej i polonistycznej, jednocześnie integrująca dzieci, młodzież,  nauczycieli  szkół różnego szczebla i przedszkoli z terenu administracyjnego Nadleśnictwa Zawadzkie. Sala widowiskowa kinoteatru pełna widzów, ale występy najmłodszych uczestników szczególnie przeżywali rodzice.  Konkurs wzbogacony był podkładem multimedialnym o tematyce przyrodniczej  przygotowany przez  Jolantę i Grzegorza Zajączkowskich,  natomiast czas oczekiwania na wyniki  wypełnił występ uczennicy Soni Kałmuckiej z PSP Zawadzkie. Duże podziękowania należą się  zaangażowanej grupie nauczycieli z PSP w Zawadzkiem, Zarządowi TPL, pracownikom Nadleśnictwa, pracownikom BiK w Zawadzkiem, Radzie Rodziców z PSP Zawadzkie, opiekunom grup  i wszystkim osobom, które włączyły się w przygotowanie i organizację konkursu.

Ogłaszamy wyniki konkursu STOP ŚMIECIOM W LESIE- edycja 2023 r.

Do konkursu wpłynęło 165 prac, dziękujemy dzieciom i młodzieży za tak liczny udział. Dziękujemy również nauczycielom, za wsparcie uczniów i pomoc na każdym etapie.

Komisja konkursowa w skład której weszli: Pani Bożena Wanat- plastyk, Pan Adam Sikora- filmowiec i fotograf oraz Agnieszka Jamrozik - przedstawiciel nadleśnictwa wyłonili następujących zwycięzców:

• Kategoria przedszkola:

1 miejsce Monika Obrusznik- PP w Kielczy

2 miejsce Paulina Guzy – PP w Kielczy

Wyróżnienia: Paulina Kulik- PP w Żędowicach i Oliwier Niedworok – PP w Kielczy

• Kategoria Klasy 1-3 szkoły podstawowe:

1 miejsce Julia Niewiem- PSP w Jemielnicy

2 miejsce Rafał Henel- PSP w Zawadzkiem

3miejsce Karolina Guzy- PSP w Kielczy

3 miejsce Antoni Spyra- PSP w Staniszczach Wielkich- Kolonowskiem

Wyróżnienia: Hanna Burek- PSP w Jemielnicy, Stanisław Błażejewski- ZSS w Zawadzkiem i Wojciech Garbas PSP w Kolonowskiem

• Kategoria klasy 4-6 szkoły podstawowe:

1 miejsce Paulina Wrzeciono- PSP w Jemielnicy

2 miejsce Wiktoria Pallek PSP w Kolonowskiem

3 miejsce Natalia Nowak PSP w Zawadzkiem

Wyróżnienie: Agata Paprotny- PSP w Jemielnicy

• Kategoria klasy 7-8 szkoły podstawowe i starsi:

1 miejsce praca zbiorowa: Monika Gerlich, Blanka Brzozowska, Lena Szłapa, Klaudia Wiciok, Victoria Janik, Victoria Bonk, Julia Malik PSP w Staniszczach Małych- Spóroku

W terminie 9-24.03.2023 r. zostały przeprowadzone konsultacje społeczne on-line dotyczące planowanych działań projektowych w ramach projektu: „ŚLADAMI LEŚNEJ ARCHITEKTURY DREWNIANEJ”. Oprócz konsultacji on-line przeprowadzono również w ramach partycypacji społecznej webinarium, które odbyło się w dniu 31.03.2023 r.
 

Dziękujemy za liczny udział wszystkim interesariuszom biorącym udział w partycypacji społecznej, za przekazane istotne sugestie, pomysły i uwagi dotyczące planowanych działań w ramach projektu.
 

Szczegółowe podsumowanie partycypacji w języku polskim oraz słowackim znajduje się w załączonych poniżej dokumentach:

- Plik po polsku w pdf

- Plik po słowacku w pdf 
 

Link do partycypacji na stronie RDLP w Katowicach:

https://www.katowice.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/6uqY/content/partycypacje-slowacja

Link do partycypacji na stronie Nadleśnictwa Bielsko:

https://bielsko.katowice.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/1M8a/content/partycypacje-spoleczne-w-ramach-projektu-sladami-lesnej-architektury-drewnianej-projekt-planowany-do-realizacji-w-ramach-programu-interreg-polska-slow

Link do partycypacji na stronie Nadleśnictwa Jeleśnia:

https://jelesnia.katowice.lasy.gov.pl/globalny/-/asset_publisher/hgV2cbzXMaK9/content/partycypacje-spoleczne-w-ramach-projektu-sladami-lesnej-architektury-drewnianej-projekt-planowany-do-realizacji-w-ramach-programu-interreg-polska-slow

Link do partycypacji na stronie Nadleśnictwa Ustroń:

https://ustron.katowice.lasy.gov.pl/aktualnosci/-/asset_publisher/wBthRsd9JS7s/content/partycypacje-spoleczne-w-ramach-projektu-sladami-lesnej-architektury-drewnianej-projekt-planowany-do-realizacji-w-ramach-programu-interreg-polska-slow 

Link do partycypacji na stronie Lesy SK:

https://www.lesy.sk/lesy/o-nas/projekty-spolupraca/projekty-eu/stopami-lesnej-drevenej-architektury.html

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach informuje o rozpoczęciu naboru na staż absolwencki na rok 2023/2024.

Szczegółowe informacje znajdują się w załącznikach na dole strony.

Nadleśnictwo Zawadzkie, wspólnie z Kołem Towarzystwa Przyjaciół Lasu „Dolina Małej Panwi” zapraszają przedstawicieli szkół (opiekun + grupa 2-3 uczniów) na plener malarski pod nazwą „NA DREWNIE MALOWANE”, który odbędzie się 30 maja b.r. w godzinach 11.30-14.00, przy biurowcu Nadleśnictwa, ul. Strzelecka 6, 47 120 Zawadzkie.

Plan spotkania:

1. Zbiórka uczestników, powitanie przez Panią Marię Andrzejewską – Prezes Koła TPL i Pana Grzegorza Furmańskiego- Nadleśniczego Nadleśnictwa Zawadzkie
2.  Spacer po lesie ścieżką edukacyjną
3. Warsztaty plastyczne pod okiem Pani Bożeny Wanat – Plastyczki
4. Zakończenie spotkania przy ognisku z poczęstunkiem

Ze względów organizacyjnych prosimy o zgłoszenie uczestników do dnia 25.05.2023 r. telefonicznie 77/ 4049655

Zapraszamy na XI edycję Przeglądu Piosenki Leśno-Przyrodniczej, który odbędzie się 20 czerwca 2023 r.

Regulamin i druki do pobrania znajdują się w załącznikach.

Lasy pełnią ważne funkcje gospodarcze, są siedliskiem dla wielu gatunków roślin i zwierząt oraz miejscem dla wypoczynku i rekreacji dla wielu osób. Niestety, są zaśmiecane i ten problem jest we wszystkich lasach powszechny. Nie pomagają apele i kary. Dużo przypadków tzw. „dzikich wysypisk” odnotowujemy w miejscach gdzie lasy państwowe sąsiadują z terenami obcej własności oraz przy większych i mniejszych miejscowościach. Dla ograniczenia problemu istotne jest kształtowanie świadomości społecznej i odpowiednia edukacja okolicznych mieszkańców.

Dlatego leśnicy z Nadleśnictwa Zawadzkie postanowili włączyć się do sprzątania lasu, które od kilku lat organizuje Koło Łowieckie „Daniel”. W tym roku, na zaproszenie do akcji odpowiedzieli radni z Kielczy, członkowie PTTK w Zawadzkiem, Druhowie z Ochotniczej Straży Pożarnej w Zawadzkiem, Kielczy i Kolonowskiem, pozostałe koła łowieckie oraz mieszkańcy Gminy Zawadzkie, Kolonowskie i Jemielnica, którym leży na sercu stan otaczających nas lasów.

Poświęcając swój czas i angażując się w sprzątanie lasu wspólnie z leśnikami
i myśliwymi udowodnili, że są odpowiedzialni za środowisko i dali przykład pozytywnych postaw społecznych.

Efektem wspólnego sprzątania są czystsze lasy, poprawa estetyki wokół miejscowości oraz wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców. Mamy nadzieję, że ta cenna lekcja zmniejszy problem zaśmiecania lasów,  a uzyskany porządek utrzyma się na dłużej.

Niestety, lasy są nadal zaśmiecane. Nie pomagają apele i kary. Dużo przypadków tzw. „dzikich wysypisk” odnotowujemy w miejscach gdzie lasy państwowe sąsiadują z terenami obcej własności oraz przy większych i mniejszych miejscowościach. Dla ograniczenia problemu istotne jest kształtowanie świadomości społecznej i odpowiednia edukacja okolicznych mieszkańców.

Dlatego leśnicy z Nadleśnictwa Zawadzkie, wspólnie z Kołami Łowieckimi kontynuują akcję sprzątania lasu, zapraszając do udziału lokalne samorządy, Rady Sołeckie, członków Ochotniczych Straży Pożarnych, organizacje społeczne  i wszystkich mieszkańców Gminy Zawadzkie, Kolonowskie i Jemielnica, którym leży na sercu stan otaczających nas lasów.

Akcja odbędzie się w sobotę, 25 marca b.r. w godzinach 8.30-12.00. Wzorem ubiegłego roku, zbiórka uczestników wg poniższego planu:

Nadleśnictwo Zawadzkie przygotuje dla uczestników rękawiczki gumowe oraz worki na śmieci. Ze względu na planowane zbieranie odpadów przy drogach publicznych prosimy o zabranie ze sobą kamizelek ostrzegawczych.

Bardzo dziękujemy za tak liczny udział w 2 edycji konkursu "STOP ŚMIECIOM W LESIE"!

W tym roku wpłynęło ponad 250 prac. Komisja konkursowa nie miała łatwego zadania, ale po burzliwych obradach przyznała następujące nagrody i wyróżnienia:

• Kategoria Przedszkola ( 45 prac konkursowych):

1 miejsce Magdalena Obrusznik z Publicznego Przedszkola w Kielczy

2 miejsceNadia Skibińska z Publicznego Przedszkola nr 3 w Zawadzkiem

3 miejsce Ewelina Jarawka Publicznego Przedszkola nr 3 w Zawadzkiem

Wyróżnienie:Agata Koik i Lena Kulik z Publicznego Przedszkola w Jemielnicy z oddziałem w Centawie, oraz Iga Szewczyk z Publicznego Przedszkola w Krupskim Młynie

• Kategoria  klasy I-III szkoły podstawowe ( 128 prac konkursowych):

1 miejsce Melania Misztela z PSP w Zawadzkiem

2 miejsce Igor Wrzeciono z PSP w Jemielnicy

3 miejsce Dominika Baryga z PSP nr 1 w Kolonowskiem

Wyróżnienie: Viviana Kubzda z PSP w Jemielnicy, Wiktoria Pallek z PSP nr 1 w Kolonowskiem
i Marcelina Cebula z PSP w Zawadzkiem, Marta Danysz i Błażej Krawczyk z ZSS przy DPS WZawadzkiem

• Kategoria klasy IV-VI szkoły podstawowe ( 77 prac konkursowych):

1 miejsce Magdalena Morawiec z PSP w Kolonowskiem

2 miejsce Viktoria Shabliian z PSP w Zawadzkiem

3 miejsce Karolina Eichhorn z PSP w Staniszczach Wielkich -Kolonowskiem 3

Wyróżnienia Oliwia Kubilas z PSP w Kolonowskiem i Nadia Rychlik z PSP w Zawadzkiem

• Kategoria szkoły ponadpodstawowe ( 1 praca konkursowa):

1 miejsce Wojciech Nowak z ZSP w Zawadzkiem

Do prezentacji wierszy przystąpiło 72 uczestników w trzech kategoriach wiekowych, reprezentujących placówki oświatowe z terenu administracyjnego Nadleśnictwa Zawadzkie.

Głównymi celami konkursu było rozbudzanie wrażliwości na piękno otaczającej przyrody, rozpowszechnianie wiedzy przyrodniczo-ekologicznej, kształtowanie zainteresowań uczniów oraz stworzenie młodym artystom możliwości prezentacji na podstawie znanych utworów literackich. Uczestników, podzielonych na cztery kategorie wiekowe oceniało jury, w składzie którego zasiedli nauczyciele poloniści, przedstawiciele Rady Rodziców, Nadleśnictwa Zawadzkie oraz Koła TPL, biorąc pod uwagę między innymi opanowanie tekstu na pamięć, dykcję, intonację i dobór środków przekazu artystycznego. Uczniowie prezentowali się na scenie wykorzystując liczne rekwizyty i przepiękne przebrania.

Poniżej prezentujemy zwycięzców w następujących kategoriach wiekowych:

Kategoria - dzieci przedszkolne:

• I miejsce Ewelina Jarawka z PP nr 3 w Zawadzkiem
• II miejsce Agata Szczotka z PP w Kielczy
• III miejsce Magda Garmulewicz z PP nr 3 w Zawadzkiem

Wyróżnienia otrzymały: Karolina Kusz z PP nr 2 w Zawadzkiem oraz Wiktoria Zientek z Akademii Przedszkolaka w Żędowicach.

Kategoria - uczniowie kl. I-III:

• I miejsce Bartłomiej Szczotka z PSP w Kielczy
• II miejsce Marta Nikratowicz z PSP w Jemielnicy
• III miejsce Dominika Baryga z PSP nr 1 w Kolonowskiem

Wyróżnione zostały: Laura Kałuża z PSP Zawadzkiem i Kinga Gładki z PSP w Jemielnicy.

Kategoria - uczniowie kl. IV-VI:

• I miejsce Anna Nawrot z PSP w Zawadzkiem
• II miejsce Lena Świerczok z PSP nr 1 w Kolonowskiem
• III miejsce Karolina Szłapka z PSP w Zawadzkiem

Wyróżnione zostały: Martyna Brol z PSP w Żędowicach i Martyna Skorzycka z PSP w Zawadzkiem

Kategoria - uczniowie kl. VII-VIII i szkół ponadpodstawowych:

• I miejsce otrzymała Magdalena Kopyto z NSP w Bzinicy Starej
• II miejsce Martyna Klyssek z PSP w Żędowicach
• III miejsce Hanna Płoszewska z PSP w Żędowicach

Wyróżnione zostały: Marta Kolibaba z PSP w Zawadzkiem i Lena Zientek z PSP w Żędowicach

Konkurs wzbogaciła prezentacja multimedialna o tematyce przyrodniczej przygotowana przez Panią Jolantę Zajączkowską, nauczycielkę przyrody z PSP Zawadzkie oraz jej męża. Czas oczekiwania na wyniki  skrócił występ utalentowanej Leny Zientek, uczennicy z PSP w Żędowicach, która kształci się wokalnie pod kierunkiem Pani Małgorzaty Rabickiej. Nagrody w konkursie ufundowało Nadleśnictwo Zawadzkie. Ogromne podziękowania należą się zaangażowanej grupie nauczycieli z PSP w Zawadzkiem, Zarządowi TPL, opiekunom grup i wszystkim osobom, które włączyły się w przygotowanie i organizację konkursu.