Wydawca treści
warunki przyrodnicze Nadleśnictwa Zawadzkie
Obszar Nadleśnictwa Zawadzkie pod względem przynależności w poszczególnych podziałach świata i Polski przedstawia się następująco:
a. wg regionalizacji przyrodniczo leśnej (Trampler, Kilczkowska, Dymytrenko, Sierpińska 1990 r.):
Kraina: V Śląska
Dzielnica: V. Równiny Opolskiej
Mezoregion: V.5.b - Lasów Lublinieckich
b. Wg regionalizacji fizyczno-geograficznej (Kondracki 1994):
Obszar: Europa Zachodnia
Podobszar: Pozaalpejska Europa Zachodnia
Prowincja 31-Niż Środkowoeuropejski
Podprowincja: 318-Niziny Środkowoeuropejskie
Makroregion: 318 - Nizina Śląska
Mezoregion: 318.57 - Równina Opolska
c. wg geobotanicznego podziału Polski:
(Szafer 1972):
Państwo: Holarktyka
Obszar: Euro-Syberyjski
Prowincja: Niżowo-Wyżynna, Środkowoeuropejska.
Dział: A-Bałtycki
Poddział: Poddział a3 - Pas Kotlin Podgórskich
Kraina: 11-Kotlina Śląska
Okręg: b- Nadodrzański
Matuszkiewicz (1993)
Obszar: Europejskie Lasy Liściaste i Mieszane
Prowincja: Środkowoeuropejska
Podprowincja: Środkowoeuropejska właściwa
Dział: Brandenburko-Wielkopolski
Kraina: Dolnośląska
Nadleśnictwo znajduje się w zasięgu naturalnego występowania wszystkich ważniejszych gatunków lasotwórczych jak: sosny zwyczajnej, dębu szypułkowego i bezszypułkowego, jesionu wyniosłego, buka zwyczajnego, świerka pospolitego, jodły pospolitej, klonu jaworu oraz olszy czarnej.
Teren Nadleśnictwa Zawadzkie położony jest w całości w granicach Równiny Opolskiej, w której wyróżnia się niższą jednostkę - Obniżenie Małej Panwi. Jest to jednostka zajmująca część prawego dorzecza Odry na południe od rzeki Stobrawy i na północ od Garbu Tarnogórskiego należącego do Wyżyny Śląskiej. Po stronie zachodniej graniczy z Pradoliną Wrocławską. Położenie Nadleśnictwa w regionie Doliny Małej Panwi stanowi szerokie, płaskie obniżenie terenu o przebiegu SE-NW. Jest to forma denudacyjna wyprofilowana w małodpornych osadach ilastych górnego triasu i wypełniona następnie grubą powłoką osadów czwartorzędowych. Powierzchnia terenu na ogół wyrównana ale urozmaicona kulminacjami licznych wydm o wysokości względnej rzędu kilku a nawet kilkunastu metrów. Współczesną powierzchnię obszaru Nadleśnictwa stanowią utwory czwartorzędowe. Plejstocen jest reprezentowany przez utwory zlodowacenia środkowopolskiego - stadiału maksymalnego i mazowiecko-podlaskiego. Jedynie na niewielkich powierzchniach występują utwory zlodowacenia północnopolskiego - stadiału głównego. W końcowej fazie ostatniego zlodowacenia i na początku holocenu rozpoczął się okres erozji wgłębnej. W dalszych okresach współczesnego okresu (holocenu) w dolinach i korytach rzecznych gromadzą się osady rzeczne złożone z mułków, piasków i żwirów rzecznych oraz mady rzeczne złożone z osadów piaszczystych i ilasto-mułkowych wzajemnie warstwowanych. Najniżej położone tereny Nadleśnictwa znajdują się w leśnictwie Kolonowskie (187 m n.p.m. – w oddz. 704), zaś najwyżej położone - w leśnictwie Mosty (254 m n.p.m. – w oddz. 230). Elementami urozmaicającymi rzeźbę terenu są: rzeka Mała Panew, przepływająca równoleżnikowo przez obszar Nadleśnictwa oraz polodowcowe wzniesienia morenowe usytuowane w południowo-wschodniej i południowo-zachodniej części Nadleśnictwa.
Obszar Nadleśnictwa Zawadzkie położony jest w południowo-wschodniej części środkowoeuropejskiej strefy ekoklimatycznej wydzielonej jako makroregion Wyżyn Dolnośląskich [TRAMPLER i in. 1990].
Klimat ten posiada cechy klimatu ciepłego i wilgotnego kształtowanego zarówno przez wpływy oceaniczne jak i kontynentalne. Istotną rolę przy kształtowaniu warunków mikroklimatycznych tego terenu odgrywają lokalne warunki hipsometryczne i wpływ dużych cieków wodnych.
Czynniki meteorologiczne |
|
średnia roczna suma opadów (mm) | 718 |
średnia suma opadów okresu wegetacyjnego(mm) | 180-280 |
długość okresu wegetacyjnego (dni) | 212 |
średnia roczna temperatura (0C) | 7,5 |
średnia temperatura stycznia( 0C) | -2,5 |
średnia temperatura lipca (0C) | 18,2 |
początek fenologicznej wiosny | 25-.04.-05.05. |
początek fenologicznej jesieni | 05.09.-10.09. |
przeważający kierunek wiatru | zachodni 17-20% |
drugorzędny kierunek wiatru | pd-zach 16- 20% |
roczne prawdopodobieństwo pojawienia się wiatru w porywach o prędkości pow. 25m/s | 50-70% |
Ogólnie warunki termiczne doliny Małej Panwi są mniej korzystne od obszarów sąsiadujących. Średnia temperatura roczna jest tu niższa o 0,6 oC, a okres wegetacyjny jest krótszy o 10-14 dni. Nieco więcej jest tutaj dni przymrozkowych (115 dni) i mroźnych (32 dni) [SZULC 1974]. Warunki te mogą lokalnie niekorzystnie oddziaływać na uprawy leśne.
Według "Klasyfikacji Gleb Leśnych Polski" i opracowań Biura Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej oddział w Brzegu na terenie Nadleśnictwa Zawadzkie wyróżniono 15 typów i 33 podtypy gleb leśnych. Zgodnie z w/w klasyfikacją występują następujące jednostki taksonomiczne wg Działów gleb:
a. autogeniczne o powierzchni 8913,36 ha, co stanowi 48,65 % powierzchni Nadleśnictwa. Wśród tych gleb przeważają gleby bielicowe, rdzawe bielicowane, rdzawe właściwe i z wyraźnie mniejszym udziałem gleb brunatno-rdzawych, płowych i brunatnych. Gleby bielicowe i bielicowo-rdzawe związane się z siedliskami boru świeżego i boru mieszanego świeżego, gleby rdzawe właściwe i brunatno-rdzawe z siedliskami boru mieszanego świeżego, lasu mieszanego świeżego, i lasu mieszanego. Natomiast gleby płowe i brunatne związane są z siedliskami lasu mieszanego świeżego, lasu mieszanego wilgotnego i lasu świeżego.
b. semihydrogeniczne zajmują powierzchnię 8750,32 ha, co stanowi 47,79 % powierzchni Nadleśnictwa. Występują tu gleby glejobielicowe i gruntowo-glejowe z mniejszym udziałem gleb opadowo-glejowych właściwych, glejobielicowych murszastych i torfiasto-glejowych. Siedliska występujące na tych glebach to olsy oraz siedliska boru wilgotnego, boru mieszanego wilgotnego i lasu mieszanego wilgotnego.
c. hydrogeniczne których ogólna powierzchnia wynosi 460,99 ha, co stanowi 2,51 % powierzchni Nadleśnictwa. Dominujący udział ma gleba murszowo-torfowa i mineralno-murszowa. Gleby te związane są z siedliskami bagiennymi takimi jak bór bagienny, bór mieszany bagienny, las mieszany bagienny i olsy
d. aluwialne reprezentowane przez mady rzeczne na powierzchni 181,74 ha, co stanowi 0,99% powierzchni Nadleśnictwa. Tutaj dominuje mada brunatniejąca i mada właściwa. Na tych glebach wytworzyły się głównie siedliska lasu mieszanego, lasu łęgowego i lasu wilgotnego.
e. antropogeniczne reprezentowne są na powierzchni 39,38 ha, co stanowi 0,05% powierzchni Nadleśnictwa.
Klasyfikacja gleb leśnych dla Nadleśnictwa w formie operatu glebowo-siedliskowego została opracowana wg stanu na 01.01.2001 r, którego okres ważności wynosi powyżej 25 lat.
Warunki hydrologiczne terenu Nadleśnictwa są kształtowane przez ciek II rzędu - rzekę Mała Panew oraz jej dopływy. W sensie hydrograficznym lasy Nadleśnictwa Zawadzkie są usytuowane w zlewisku Bałtyku, w dorzeczu Odry, w zlewni prawobrzeżnego dopływu Odry - rzeki Mała Panew ( długość 131 km, powierzchnia dorzecza 2637 km2). Początek swój bierze ona we wsi Gacki na południowy wschód od miasteczka Woźniki ( w województwie śląskim) na Wyżynie Śląskiej ze źródeł wypływających z wapieni triasowych na wysokości 354 m n.p.m. W obszar Nadleśnictwa Zawadzkie wpływa na wysokości 232,6 m n.p.m. w pobliżu oddz. 316 a w Leśnictwie Krupski Młyn a wypływa po przepłynięciu 25 km na wysokości 184,9 m n.p.m. przy ujściu Myśliny w pobliżu oddz. 707 f Leśnictwa Kolonowskie. Z północno-wschodniej części nadleśnictwa do Małej Panwi wpływają jej prawobrzeżne dopływy: Rów Kokocki, Lublinianka ( Lublinica), Smolina zasilająca pięć stawów Pluderskich, Brzyniczka ( Bziniczka) i Myślina, Grabok oraz dwa lewobrzeżne dopływy: Bziczka przepływająca przez północną część Nadleśnictwa Zawadzkie i Liganzja płynąca przez półudniowo-wschodnią część nadleśnictwa w okolicy Krupskiego Młyna. Niewielki spadek Małej Panwi, wynoszący około 30 m spowodował , że rzeka płynie licznymi zakolami, podtapiając w czasie większych wezbrań sąsiadujące tereny. Na odcinku pomiędzy zabudowaniami wsi Żędowice i miasta Zawadzkie po lewej stronie rzeki Mała Panew część wód rzeki skierowana jest do kanału hutniczego o długości 4 km, łączącego staw w Żędowicach ze stawem "hutniczym" w Zawadzkiem. Ciekawostką hydrogeologiczną jest występowanie dwóch podziemnych zbiorników wodnych tj. nr 333 "Dolina Kopalna Rzeki Mała Panew" oraz nr 334 "Zbiornik T2 Opole-Zawadzkie"
Lasy Nadleśnictwa Zawadzkie o powierzchni leśnej ok. 18404 ha w całości zakwalifikowano do lasów uszkodzonych przez przemysł na podstawie Zarządzenia Nr 41 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 29 kwietnia 1994r. oraz Zarządzenie Nr 111 Ministra OŚZNiL z dnia 24 lipca 1996r.